Pdf-documenten op websites: snel mee stoppen!

Even een pdf online plaatsen is zo gepiept. Je hoeft geen extra budget te besteden aan vormgeving en je hebt toch content gepubliceerd. Handig toch? Daar ben ik het niet mee eens. Publiceren van pdf-documenten op een website is alleen op korte termijn prettig – voor sitebeheerders en webredacteuren. Met een site vol pdf’s breng je de gebruiksvriendelijkheid, vindbaarheid en interne structuur van je website in gevaar.

Lang is het ontbreken van een standaard pdf-lezer een argument geweest tegen het opnemen van pdf’s op de website. Tegenwoordig gaat dat argument niet meer op. We kunnen pdf’jes makkelijk openen, vaak gewoon in de webbrowser. Die barrière is weggenomen. Toch moeten organisaties stoppen met het publiceren van massa’s pdf-documenten.

Pdf is een gesloten format

Pdf is een gesloten format dat zich niet leent voor gebruiksvriendelijk publiceren van content. Het is een (pre-)printformat dat nooit bedoeld is voor online gebruik. De pdf is nergens goed voor, behalve voor tijdbesparing bij overbelaste of luie redacteuren. Toegegeven, het pdf-formaat is makkelijk printbaar en vaak gebruikt voor leadgeneratie. Maar een goede print-stylesheet doet wonderen. En voor het verdienmodel leadgeneratie zijn betere methoden voorhanden waarbij je delen via sociale media stimuleert en downloaden en lokaal verspreiden van de content ontmoedigt.

Pdf past niet bij het medium internet

De waarheid is dat het publiceren van pdf’s alleen prettig is voor de maker ervan. Die kan snel een document op internet deponeren en controle houden over wat er tussen de kaft en het achterblad blijft staan. Natuurlijk zijn er soms onderzoeksrapporten of andere documenten waarvoor html-weergave tijdrovend, te duur of niet relevant is. Maar heb je tijd of budget? Dan is het altijd beter om content vorm te geven op een manier die past bij het medium ‘internet’. Bij lange lappen tekst zoals reglementen, productvoorwaarden en contracten betekent de keus voor het pdf-format een keus voor ontoegankelijkheid. Hoeft niemand dit proza te lezen? Ook prima, publiceer het dan niet. De keuze is helder: toegankelijk publiceren of niet publiceren.

Pdf’s bij de rijksoverheid: gemiste kansen

De rijksoverheid publiceert al jaren pdf’s op het web. Speeches van bewindslieden, besluiten, kamerbrieven, rapporten, antwoorden op kamervragen… alles komt terecht op de website van de rijksoverheid. Op zichzelf prijzenswaardig dat er zoveel informatie wordt gepubliceerd. Over de transparante (rijks)overheid bestaan dan ook fraaie ideeën. Helaas is de website van de rijksoverheid een grabbelton vol pdf’s met ontoegankelijke namen, die soms ook gepubliceerd zijn op andere locaties (zie bijvoorbeeld dit rapport dat ook (en veel beter) bij het SCP staat). En wat een kansen worden er gemist door deze content niet toegankelijk en gemetadateerd aan te bieden! Verrijking van de content met kruisverwijzingen, dossierpagina’s en degelijke archivering zijn niet mogelijk zonder goede metadata. Wie iets verder kijkt, ziet dat vrijwel niemand de moeite heeft genomen om naast documentnamen ook een titel, een onderwerpregel en trefwoorden in te vullen. Juist die elementen maken een pdf nog enigszins vindbaar op internet.

Pdf’s optimaal vindbaar krijgen

Ben je als webredacteur niet in staat om content toegankelijk te publiceren? Zorgt de techniek of je organisatie ervoor dat je veroordeeld bent tot dit format? Zorg er dan in ieder geval voor dat de documenten optimaal vindbaar zijn. Vaak krijg ik de vraag of het opnemen van pdf’s in websites de vindbaarheid schaadt. Het antwoord is nee: Google indexeert ook de inhoud van pdf’s zolang dit geen (gescande) afbeeldingen zijn. Maar let op, zoekmachineoptimalisatie is geen geïsoleerd domein. Als je met pdf´s de gebruiksvriendelijkheid van je website in gevaar brengt, moet je niet verwachten dat je de vindbaarheid wel optimaal kunt krijgen.

Tips voor optimaal vindbare pdf’s

1. Vul altijd alle metagegevens in bij het maken van een pdf. Voorzie het document van een relevante, leesbare titel met trefwoorden. Vul de juiste auteur in en een korte omschrijving van het onderwerp en enkele to-the-point trefwoorden. Vaak gebruikt de zoekmachine deze informatie bij het presenteren van het pdf-document op de zoekresultatenpagina.

2. Zoekmachines indexeren geen encrypted of beveiligde pdf’s. Gebruik ook nooit pdf’s die gebaseerd zijn op afbeeldingen. Zorg dat de tekst ook door zoekmachines als tekst gelezen kan worden.

3. Link vanuit je website naar de pdf en link vanuit de pdf naar je eigen site op de plaatsen waar dat relevant is. Zo voorkom je dat de pdf geïsoleerd en onbereikbaar op de website blijft staan en ontvang je in ieder geval nog inkomend verkeer vanuit de pdf op de website.

Gerelateerde artikelen

Zo maak je een toegankelijke pdf

Pdf-documenten op je website: hoe kom je er vanaf?

Wat er mis is met FAQ’s (en tips voor betere servicecontent)

Over de auteur: Hugo Louter

Als online adviseur bij Presenter (2012-2019) hielp Hugo organisaties die behoefte hebben aan een website die hen dichterbij hun doelstellingen brengt. Gebruiksvriendelijkheid, toegankelijkheid en leesbaarheid staan voor hem bovenaan. Hugo doet analyses, geeft advies en werkt mee als contentmanager of inbound marketeer. Als trainer hielp hij al honderden vakgenoten zich te verbeteren in contentstrategie, zoekmachineoptimalisatie en schrijven voor het web. Sinds 2019 is hij zelfstandige als 2meter1 Analytics.