Schrijfadvies van de meester

Het schrijfadvies van Verlyn Klinkenborg steekt uit boven een massa aan goedkope tips. Vergeet wat je op school geleerd hebt, zegt Klinkenborg in zijn boek ‘Several Short Sentences About Writing’. Zorg voor de beste ervaring bij lezers: dat ze snappen wat de inhoud van je zinnen is en wat het verband tussen je zinnen is.

Hoe schrijf je een goede (web)tekst? Experts in overvloed! Gratis tips op iedere straathoek. ‘Several Short Sentences About Writing’ is anders. Het boek is verplichte kost voor iedereen die met content zijn brood verdient. Wat maakt ‘Several Short Sentences About Writing’ zo speciaal? Vier adviezen op basis van Klinkenborgs boek.

1. Zorg dat er verband bestaat tussen je zinnen

Waarom legt Klinkenborg zo’n nadruk op zinnen? Heel simpel:

“Your job as a writer is making sentences. Your other jobs include fixing sentences, killing sentences, and arranging sentences”.

Verlyn Klinkenborg bekijkt de zin als genre op zichzelf. Syntaxis (zinsbouw) vindt hij veel belangrijker dan genres en schrijfregels, onderwezen op scholen en opleidingen. Zinnen, niet woorden, zijn de basiseenheid van geschreven tekst. Denken en praten is aangeboren. Het schrijven van goede zinnen vereist training. Heb je ooit geprobeerd om een dagboek bij te houden? Je herkent het gevoel dat je bekruipt wanneer je de massa woorden in je hoofd van kaders gaat voorzien. Schrijven is een moeizaam proces: opbouwen, maar nog veel meer afbreken.

2. Wees je eigen lezer

‘Schrijven is schrappen’ verbleekt bij Verlyn Klinkenborg tot een cliché. Als schrijver moet je de mythe van de flow loslaten. Een tekst vloeit niet in één keer uit je pen, en ook niet meteen in de juiste volgorde. Als schrijver heb je eerst creativiteit nodig en daarna heel veel discipline. Spontaniteit is voor een schrijver niet belangrijker dan een analytische blik. Al na de allereerste versie van een tekst gaat spontaniteit ten koste van het resultaat. Een goed geschreven zin is een verbond tussen een schrijver en een lezer. Jouw inspanning als schrijver betaalt zich terug in ontspanning bij de lezer. Wees je eigen lezer. Lezen doe je in een flow, schrijven is oneindig veel inspannender. Kijk naar je eigen content door de ogen van de lezer. Luister naar het ritme van je tekst. Is het ondubbelzinnig en glashelder wat je hebt geschreven?

3. Laat de structuur van je tekst het werk doen

Orde in een tekst is belangrijk. Zinnen moeten hun werk doen zonder hulpconstructies. Een goede schrijver werkt niet met claims, maar met bewijzen. Signaalwoorden als ‘enerzijds’ en ‘anderzijds’, ‘bovendien’, ‘daarom’ en ‘dus’? ‘Retorische tics’ noemt Klinkenborg ze. Het zijn stoplappen waarmee schrijvers hun betoog wat extra structuur of logica toedienen. Waarom is nadruk noodzakelijk? De lezer kan een logische gedachtegang prima volgen. Opgelegde oorzakelijkheid is daar niet voor nodig. Start met het zoveel mogelijk verwijderen van het woord ‘maar’ in je teksten. Laat pogingen varen om chronologie in content te brengen. Het einde van je tekst bestaat al, zegt Klinkenborg. Je bent te druk met zoeken naar een passende afsluiting om dat te zien. In een goede tekst kondigt het einde zichzelf aan.

4. Blijf je schrijfspieren trainen

Verlyn Klinkenborg on clichesSchrijven is een vak. Veel te weinig (web-)redacties slagen erin om dat tussen de oren van hun collega’s te krijgen. Het respect voor redacteuren is op veel plekken nogal matig. Bij planning en prioritering staat content op de laatste plaats. Verlyn Klinkenborg legt de bal terug bij de contentprofessional. Weinig tekstmisstanden krijgen het in zijn boek zwaarder te verduren dan clichés. Zitten je zakelijke teksten vol jargon en misplaatste marketingclaims? Dan heb je onderwaardering aan jezelf te danken. Autoriteit krijg je door de manier waarop je je werk doet. Als redacteur blijf je altijd werken aan beter schrijven. Hoe schrijf je kraakheldere content? Laat zinnen beginnen met het onderwerp. Vermijd abstracte en zelfstandige naamwoorden, anglicismen en latinismen. Schrijf actieve werkwoorden. Vermijd uitgekauwde metaforen. Wees alert op herhalingen die het ritme van je zinnen verstoren. Zorg dat je altijd een paar voorbeelden bij de hand hebt om de toegevoegde waarde van de redactiefunctie uit te leggen. Zonder met je ogen te knipperen. 

Over de auteur: Hugo Louter

Als online adviseur bij Presenter (2012-2019) hielp Hugo organisaties die behoefte hebben aan een website die hen dichterbij hun doelstellingen brengt. Gebruiksvriendelijkheid, toegankelijkheid en leesbaarheid staan voor hem bovenaan. Hugo doet analyses, geeft advies en werkt mee als contentmanager of inbound marketeer. Als trainer hielp hij al honderden vakgenoten zich te verbeteren in contentstrategie, zoekmachineoptimalisatie en schrijven voor het web. Sinds 2019 is hij zelfstandige als 2meter1 Analytics.

Tags: schrijven, boekbespreking, schrijven voor internet, Verlyn Klinkenborg



0 reacties op dit artikel
  • Esther Scherpenisse zegt:

    Ook leuk is dat ze hier in 2.100 v.Chr al mee bezig waren. Schrijftips gevonden op een kleitablet uit die periode:

    – Uw woorden zullen glanzen als de sterren in het hemelgewelf van Anu.
    – Zorg dat uw toehoorders uw woorden eten als de herten het kruid van de steppen.
    – U zult vertellen over helden groot als Gilgamesj en Enkidoe en over de woede van de goden.
    – De avonturen zullen talrijk zijn, als bomen in het cederwoud.
    – Uw woorden zullen zwierig zijn, als de haardos op Gilgamesj’ rug, maar beperk u, belaad ze niet met edelstenen, zoals Ishtars wagen.

    Bron: http://schrijvenonline.org/nieuws/archeologen-ontdekken-kleitablet-met-schrijftips-uit-2100-vchr

  • Esther Scherpenisse zegt:

    (Yep. De beste 1 april tot dusver…)